TOKAT - ZİLE

 

Zile, Tokat ilinin 67 km batısında yer alan bir ilçedir. Zile ilçesinin doğusunda Turhal ilçesi, güneyinde Artova ilçesi ve Yozgat iline bağlı Kadışehri ilçesi, batısında Yozgat ilinin Çekerek ilçesi ve Amasya'nın Göynücek ilçesi, kuzeyinde ise Amasya ili bulunmaktadır.Zile ilçesi coğrafi konumu itibariyle 40 derece 19 dakika kuzey enlemi, 35 derece 45 dakika doğu boylamı arasında yer almaktadır. Zile'nin bağlı olduğu Tokat ili, Karadeniz bölgesinin orta Karadeniz bölümünde yer almaktadır. İl toprakları 35° 27’ ve 37° 39’ doğu boylamları ile 39° 52’ ve 40° 55’ kuzey enlemleri arasında kalır. Kuzeyden Samsun, kuzeydoğudan Ordu, güneyden Sivas ve Yozgat, batıdan Amasya illeriyle çevrilidir. Trafik kod numarası 60’tır. Tokat il merkezine 70 km uzaklıkta olup, Anadolu'nun en eski yerleşim merkezlerinden birisidir.

Zile'ye Nasıl Gidilir?

Ülkemizin  her yerinden Zile’ye  kolayca ulaşmak mümkündür. İstanbul, Ankara,  Kayseri, Samsun ve İzmir’den Zile’ye direk otobüs seferleri vardır. Zile’ ye Demir yolu ile de gidilebilir.  Sivas - Samsun demiryolu Zile’den geçmektedir.

Gezilecek Yerler:

Zile'de bugün Hititlere, Friglere, Perslere, Roma ve Bizanslılara, İlhanlı Danişmend, Selçuklu ve Osmanlılara ait tarihi eserleri görmek mümkündür. Bu eserler içerisinde Zile Kalesi, kalenin doğu yönündeki kayaların oyulmasıyla yapılan ve Roma döneminden kaldığı anlaşılan Anfi Tiyatro ve  Kaya Mezarı, Çay Pınarı, İmam Melikiddin Türbesi, Peygamberimizin torunlarından Şeyh Ethem Çelebi Cami ile Şeyh Musa Fakih Türbesi, Çifte Hamam, Tekke Hamam, Yeni Hamam, Işık Hamam, Ulu Camii, Elbaşoğlu Cami Bedesten Cami, Hasan Ağa Cami, Maşat Höyük, Namı Hisar Kalesi, Hacı Boz Köprüsü,İğdir Kaya Mezarları, Çeltek Baba gibi daha bir çok görülmeye değer tarihi eserler ve yerler  bulunmaktadır.

Roma İmparatoru J.Sezar Zile'de yaptığı tarihi savaştan sonra başarısını ünlü " Veni, Vidi, Vici" (Geldim, Gördüm, Yendim.) şeklindeki mesajını Dünyaya buradan duyurmuştur. Bu sözünün yazıldığı taş halen Zile Kalesinde bulunmaktadır. Zile’de Geniş mahllelerinde barındırdığı  3500 civarında ki eski Osmanlı kültürünü yansıtan ev ile adeta bir müze şehir gibidir

 Zile ninYalınyazı Kasabasında bulunanMasat Höyük'de M.Ö.3000'de Eski Tunç Çağı, M.Ö. 2000'de Hitit çağı, M.Ö. 1000'de Frig Çağını yaşayan 3 dönem mevcuttur. Masat Höyükte Kayseri'deki Hitit imparatorluğuna bağlı bir uç beyinin sarayı bulunmuştur. Pişmiş toprak, metal ve cam eserlerin yanında Hitit Hiyeroglif (Resim Yazısı) yazısı ile yazılmış tabletler en önemli eserdir. Zile’

Ne Yenir?

Yemek kültürü oldukça zengin ve iştah açıcıdır. Zile’ye has üzümlerin suyundan yapılan beyaz hoş kokulu Zile Pekmezi ile yine üzümden yapılmış Köme, Tarhana ile  marmelat ve reçellerinden muhakkak tatmalısınız.

Başta Toyga çorbası olmak üzere çeşit, çeşit çorba, Zile yaprağına sarılmış etli yaprak ve bakla dolması, Keşkek, Cevizli Kete, Bezli Sucuk, Zile Batı, Tokat Kebabı ve birbirinden lezzetli yemeğin tadı Zile’nin işkefe ekmeği ile yenirse bir başka olur. Kışın Pekmezli kar helvasını da unutmamalıdır.

Ne Alınır?

Aynalı Çarık,Yörük bebeği, Minyatür eşek semeri, Kağnı, Tahta baskı ile boyalı yazmalar, masa örtüleri ile demircilerin ürettiği el sanatı  hediyelik eşyalar ve  otantik yöresel giyim kültürünü  yansıtan kıyafetler ile eşe dosta götürmek için Zile Pekmezi almayı unutmamalıdır.

Şunları Yapmadan Zile'den Dönmeyin 

Zile Kalesini, Anfitiyatroyu Amasya caddesi ve Çay mahalleyi görmeden, Tarihi Zile  hamamlarının birinde Türk Hamamı keyfini yaşamadan Zile yemeklerinden, özellikle Tokat kebabı Zile Bat’ı ve Pekmezi yemeden, Leblebici, Semerci, Çarıkçı, bıçakçı, demirci gibi elsanatlarının yapıldığı yerleri gezmeden, Zile bağlarında oturmadan  Üzüm Zamanı Pekmez yapımını görmeden dönmeyiniz.